Trier is alom gekend als de oudste stad van Duitsland, maar wie is de nummer twee? Die eer komt Augsburg toe. De derde grootste stad van Beieren - na München en Nürnberg - geniet voorlopig niet zo'n grote bekendheid bij ons. Misschien is dat wat aan het veranderen nu de plaatselijke voetbalploeg in de Bundesliga speelt. Samen met de topclubs uit de twee andere genoemde steden trouwens. Voorwaar een mooi trio om te bezoeken! Beieren biedt als grootste Duitse deelstaat nu eenmaal uitgesproken stedenschoon naast de grote landelijk gelegen coryfeeën zoals Schloß Neuschwanstein, de Chiemsee, de Bodensee en de Beierse Alpen met de Zugspitze als hoogste piek.
Augsburg werd gesticht in 15 v.C. als Romeinse militaire nederzetting. De naam Augustus Vindelicorum is ergens gebleven, want Augsburg is een verbastering van toenmalig veroveraar Augustus. De plek groeide hoe dan ook uit tot hoofdplaats van de Romeinse provincie Raetia Prima. Het Museum Römisches, ondergebracht in een voormalige kloosterkerk, bevat tal interessante archeologische vondsten uit die periode, zoals een bronzen paardenhoofd en gouden munten.
‘s Werelds oudste sociale woonwijk
De grote internationale bloeiperiode van Augsburg situeerde zich echter in de 15e en 16e eeuw. Zeker niet toevallig was er een direct verband met het immense fortuin dat de patriciërsfamilie Fugger had weten te verzamelen. Op een bepaald ogenblik had Jakob Fugger "Der Reiche" (1459-1525) het monopolie op alle Europese kopermijnen, en mede door zijn sterke bankierscapaciteiten werden de Fuggers een schatrijke dynastie. Zelfs keizer Karel V was op een bepaald ogenblik schuldplichtig.
Maar Jakob had blijkbaar een groot hart. Hij stichtte in 1521 de Fuggerei, een woonwijk voor hulpbehoevenden. Het waren begijnhoven avant-la-lettre. De inmiddels verbouwde huizen van toen worden nog steeds bewoond.
Zijn handelsactiviteiten in Rome en Venetië brachten Jakob Fugger ook in nauw contact met de Renaissance die hij bij diverse eigen bouwopdrachten overnam. De Fugger-familiekapel, waarvoor hij Albrecht Dürer onder de arm nam, was het eerste Duitse Renaissance-gebouw. Het bevindt zich in het St.-Annaklooster. Martin Luther verbleef er in 1518 tijdens de pauselijke ondervraging, die plaats had in één van de huizen van de Fuggerei. De stralendste Renaissance-realisatie overgebleven op vandaag in Augsburg, is echter het Stadhuis (1620), dat op het conto staat van architect Elias Holl.
De kinderloze Jakob Fugger werd opgevolgd door zijn neef Anton, die het zelfs tot rijkste man van heel Europa zou brengen. Uiteindelijk zou pas vanaf 1648 (einde Dertigjarige Oorlog) de ster van de Fullers dalen. De stad Augsburg bleef echter wat hebben met rijke bankiers. In de tweede helft van de 18e eeuw vierde de rococo er hoogtij. Bankier Liebert von Liebenhofen liet midden de stad (Maximilianstraße) het Schaezler-paleis optrekken. Vandaag is dit nog steeds één van de belangrijkste toeristische attracties. In de overweldigende pracht en praal hangen schilderijen van Dürer, Holbein en Cranach.
Celebs
Augsburg is historisch nauw verbonden met nog veel meer celebs. Zo hangt in de Fuggerei een gedenkplaat voor Franz Mozart, die hier leefde van 1681 tot 1693. Hij was Wolfgang Amadeus' overgrootvader. Ook de vader van W.A., zanger en componist Leopold, had zijn roots in Augsburg waar hij geboren werd in 1719 en schoolopleiding volgde, alvorens naar Salzburg te verhuizen. De woning van Leopold Mozart in de Frauentorstraße is ingericht als Mozarthaus.
In een huis aan de (hier heel smalle) rivier Lech werd dan weer Bertold Brecht geboren, die één van de allergrootste publicisten zou worden. Dat was in 1898. In het Brechthaus zijn heel wat interessante memorabilia bijeengebracht.
Ook voor de Oostenrijkse koning Elisabeth, ofte Sissi, was Augsburg bekend terrein. Het was de meest westelijk gelegen verblijfplaats op haar 19e eeuwse odyssee. De link met de romantiek is niet ver. Augsburg is vandaag een belangrijke schakel in de Romantische Straße, Duitslands meest gesolliciteerde toeristische route tussen Würzburg en Füssen.
Het leven in het Augsburg van vandaag is erg aangenaam met heel wat verkeersvrije ruimtes in de rustige binnenstad. Eén van de vele leuke rustpunten is de König von Flandern (Karolinenstraße), een eethuis met eigen Gasthausbrauerei en dus biercultuur.