Stockholm heeft als bestemming allang het hart van de wat alternatieve citytrippers weten te veroveren. Maar net zoals Brussel België niet is, staat Stockholm geen symbool voor Zweden in z’n geheel. De spirit van het échte Zweden heerst veel uitgesprokener in de provinciesteden en op het platteland. In Uppland, de provincie juist boven (upp) de hoofdstad, blijkt dit al meteen.
De bereikbaarheid is een fluitje van een cent, want de luchthaven vanArlanda ligt op het grondgebied van Uppland. Frequent vertrekken bussen richting hoofdplaats Uppsala. Vanuit Stockholm geldt bovendien een prima treinverbinding. En uiteraard zijn er altijd de uitstekende mogelijkheden van een fly & drive.
Uppsala is met z’n ca. 180.000 inwoners de vierde grootste stad van Zweden. De oudste (15e eeuw) en meest befaamde universiteit van het land is er gehuisvest. Voormalig VN-secretaris-generaal Dag Hammarskjöld, laureaat van de Nobelprijs voor de Vrede in 1961, studeerde er, net als gerenommeerde namen uit de wetenschappelijke wereld zoals Anders Celsius, aan wie we onze temperatuurindeling te danken hebben, en Carolus Linnaeus, de 18e eeuwse professor die de wereld een heldere indeling van het plantenrijk schonk.
De universiteit houdt er nog steeds een indrukwekkende botanische tuin op na. Deze tuin is toegankelijk voor het publiek en paalt aan een nog ruimer stadspark. Rechtover prijkt het op een hoogte gebouwd slot, dat met z'n in het roze geschilderde gevels de grootste blikvanger van de stad is. De grote tegenhanger is de kathedraal, 118 m hoog en architecturaal bewust precies even lang over de grond uitgebouwd. Het is de gezegende plek waar tot in de 18e eeuw de staatshoofden van het land gekroond werden, maar vaak ook begraven liggen. Zoals Gustav Vasa, die in de 16e eeuw de Deense bezetter verjoeg en zo aan de basis lag van de huidige staat Zweden.
Romantisch provincienest
Uppsala vertoont vandaag in de eerste plaats het karakter van een romantisch provincienest. Vooral rond de rivier Fyrisan, die het stadscentrum doorkruist, liggen heel wat idyllische panorama’s. Spectaculair gaat het er daarom nog niet aan toe. Uppsala is vooral een heel nette stad, met uitstekend geregeld openbaar stadsvervoer via milieuvriendelijk op biogas aangedreven bussen, zodat het centrum met zijn gestroomlijnde straten en zijn randparkings permanent autoluw is, zoniet verkeersvrij. In de winter zorgt stadsvloerverwarming er voor ontvroren wandelplezier.
De omgeving van Uppsala en bij uitbreiding heel Uppland is in de zomer een heus wandel- en fietsparadijs en aan de andere kant van het jaar eeneldorado voor langlaufers. De natuur is er vrij, wat niet alleen vrije doorgang betekent, maar ook de confrontatie op de meest onverwachte plaatsen met heuse runenstenen en andere historische grafmonumenten impliceert. Vaak bevinden ze zich zomaar tussen de weidse korenvelden zoals we die kennen uit de verfilmingen naar Astrid Lindgren.
Bij nader inzien zijn er in Uppland ook duidelijke historische sporen van ons land merkbaar. De industriële ontwikkeling van de regio Vallonbruken (net ten noorden van Uppsala) werd stevig beïnvloed door Waalse metallo’s. In het begin van de 17e eeuw werden ze massaal aangetrokken om er hun vakkennis ter beschikking te stellen van de Zweedse ijzerindustrie. Vallonbruken is trouwens een samentrekking tussen ‘Walen’ en ‘dorp met hoogovens’ (of het Franse ‘forges’). Vooral de bruk van Forsmark met z'n witte gevels is vandaag tot een belangrijke site van industrieel erfgoed uitgegroeid.
Golf
Het Mälaren-meer toont aan hoe belangrijk de outdoor activiteiten in Zweden wel zijn. Waterrecreatie wordt er beoefend in alle mogelijke vormen. Het winterijs roept dan weer z'n eigen sportieve toestanden op. Mälaren betekent etymologisch 'schilderachtig' en heeft die benaming echt niet gestolen; getuige daarvan aangename marktstadjes zoals Sigtuna en Västeras. Het kasteel van Skokloster en de tuinen van Enköping gelden als twee toeristische attracties aan de boorden van het meer.
Voor de meeste Zweden speelt de echte midzomernachtsdroom zich niettemin aan zee af. De eilandenarchipel Roslagen roept zondermeer een sfeer van vrijheid en blijheid op. De kust en de eilandjes van de archipel zijn bezaaid met hun zo geliefde zomerhuisjes. Hier bouwen ze feestjes en van hieruit gaan ze vissen. Traditie en folklore vieren hoogtij in de warmste maanden van het jaar.
Het enthousiasme in de jaarlijkse wedstrijd voor klassieke houten schepen tussen het havenstadje Grisslehamn en het eiland Aland is geweldig. Andere kustoorden met hoog fungehalte luisteren naar namen als Östhammar, Norrtälje en Öregrund. Laatstgenoemde locatie staat ook bekend om zijn vele klassieke golfcourts in de dichte omgeving. Voor fervente sportvissers geldt de monding van de Dalälven-rivier, in de regio Älvkarleby helemaal in het noorden van Uppland, als topbestemming omwille van de kanjers van zalmen die hier hun natuurlijke biotoop hebben.